TL;DR:
Carbon assessments zijn geen bijzaak meer, maar een steeds belangrijker onderdeel van je bedrijfsstrategie. Ook als je (nog) niet onder de CSRD valt, vragen klanten en partners vaker om inzicht in je CO₂-uitstoot. Vooral mkb-bedrijven merken dat de druk verschuift: grote opdrachtgevers willen transparantie in de hele keten.
Deze gids helpt je om een carbon assessment slim en efficiënt aan te pakken. Geen droge rekensom, maar een praktisch en strategisch proces – van samenwerking binnen je organisatie tot het kiezen van de juiste tools. Zo leg je de basis voor betere beslissingen én bouw je aan een structureel concurrentievoordeel.
Een opmerking over CSRD en het Omnibus-pakket
In Nederland en de rest van Europa neemt de regeldruk toe. De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) verplicht binnenkort veel grote bedrijven om uitgebreid verslag te doen van hun klimaatimpact. Maar door recente wijzigingen in het EU Omnibus-pakket wordt deze verplichting mogelijk beperkt. Bedrijven met minder dan 1.000 medewerkers of een omzet onder de €50 miljoen vallen waarschijnlijk buiten de reikwijdte.
Voor Nederlandse mkb’ers betekent dit dat naleving van de wetgeving minder urgent is geworden. Maar dat maakt carbon assessments niet minder relevant. Grote klanten, die wél onder CSRD vallen, blijven emissiegegevens opvragen van hun leveranciers. En dat zijn vaak mkb-bedrijven.
Met andere woorden: de druk verschuift naar beneden in de keten. Bedrijven die hun CO₂-voetafdruk helder kunnen aantonen, versterken hun positie in aanbestedingen, verbeteren hun reputatie en bouwen aan vertrouwen in een markt waar klimaattransparantie steeds belangrijker wordt.
Of de wet nu wel of niet van toepassing is, verwachtingen vanuit partners en markten nemen toe. Bedrijven die vooroplopen in transparantie en datakwaliteit bouwen een structureel concurrentievoordeel op.
Deze gids is bedoeld voor bedrijven die verder willen gaan dan een basis CO₂-footprint. Of je nu werkt aan je eerste levenscyclusanalyse of je bestaande emissiedashboard verfijnt: je vindt hier duidelijke inzichten, praktische tips en geavanceerde richtlijnen om carbon assessments goed aan te pakken.
Hoe je een carbon assessment strategisch aanpakt
Een succesvolle carbon assessment is meer dan een technische exercitie. Het is een strategisch proces dat vraagt om planning, samenwerking en voortdurende verbetering. Zo pak je het goed aan:
Stel het juiste team samen
Wijs een verantwoordelijke aan, maar betrek collega’s van finance, operations, inkoop, HR en IT. CO₂-data zit verspreid door de hele organisatie. Hoe eerder je deze mensen samenbrengt, hoe soepeler het proces verloopt.
Begin met een duidelijk doel
Waarom voer je deze assessment uit? Is het voor verplichte rapportage, risicobeheer of om meer inzicht te krijgen in je keten? Het is cruciaal om dit doel vanaf het begin scherp te hebben; het bepaalt namelijk hoe je de assessment opzet, welke data je nodig hebt en waar je de focus legt.
Focus op bruikbare schattingen, niet op perfectie
Een goed onderbouwde inschatting die je later kunt verbeteren is beter dan wachten op perfecte data. Documenteer aannames en beperkingen, en wees transparant over je werkwijze.
Zorg voor een duidelijke afbakening (scope 1-2-3) van je emissies
Gebruik het GHG Protocol als richtlijn voor het afbakenen van je operationele grenzen en het toewijzen van emissies aan scope 1, 2 en 3. Scope 1 en 2 zijn standaard, en voor Scope 3 begin je met de meest relevante categorieën. Voor Nederlandse bedrijven is de database van co2emissiefactoren.nl een betrouwbare bron voor lokale emissiefactoren.
Leer alles over het verschil tussen scope 1, 2 en 3 emissies.
Vergeet interne communicatie niet
Laat afdelingen weten welke data je nodig hebt en waarom. Vraag je leveranciers om input? Geef duidelijke instructies en formats. Zo verzamel je niet alleen data maar bouw je ook intern bewustzijn en draagvlak op.
Zet technologie slim in
Excel is prima voor een eerste meting, maar digitale tools helpen om sneller op te schalen, efficiënter samen te werken en beter te rapporteren. Tegelijkertijd blijft het belangrijk te beseffen dat goede software het denkwerk niet vervangt. Een zorgvuldige analyse blijft essentieel om tot de juiste inzichten en besluiten te komen.
Het 5-stappenproces voor carbon assessments
Voor een stapsgewijze uitleg van het Carbon assessment proces, van het bepalen van je scope tot het formuleren van science-based targets, bekijk onze uitgebreide gids. Een 5-stappengids om je CO2-uitstoot in kaart te brengen.
Veelgemaakte valkuilen bij carbon assessments
Zelfs goedbedoelende bedrijven maken fouten in hun assessmentproces. Deze valkuilen komen vaak voor:
Scope 3 negeren
Scope 1 en 2 zijn overzichtelijker. Maar juist Scope 3 beslaat vaak het grootste deel van de uitstoot, zeker in Nederland. Begin met de meest materiële categorieën (zoals inkoop of transport) en bouw langzaam uit.
Te veel vertrouwen op uitgaven-data
Spend-based methodes geven een snelle schatting (euro’s als proxy voor CO₂), maar zijn minder nauwkeurig. Activity-based data, zoals liters brandstof of kWh stroom, is preciezer. Gebruik activity data waar mogelijk.
Aannames niet documenteren
Noteer altijd welke bronnen, grenzen en factoren je gebruikt. Dat maakt je assessment transparanter én reproduceerbaar.
Afdelingen werken langs elkaar heen
Sustainability doet het voorwerk, maar de benodigde data komt vaak uit finance, HR of inkoop. Richt een team op en zorg voor heldere rolverdeling.
Geen brug slaan naar actie
Meten is stap één. Maar zonder koppeling aan beleid, inkoop of operations blijft de waarde beperkt.
Geen gebruik maken van tooling
Excel is een prima startpunt, maar naarmate de databehoefte groeit, biedt gespecialiseerde software meer structuur en overzicht. Digitale tools ondersteunen efficiënte samenwerking, verkleinen de kans op fouten en versnellen het hele proces aanzienlijk.
Zo maak je het praktisch en uitvoerbaar
Een goede assessment vraagt om systemen, mensen en processen die op elkaar aansluiten. Zo pak je het effectief aan:
Bouw capaciteit op
Wijs een projectleider aan en zorg dat die steun heeft vanuit het management. Afhankelijk van je structuur kan dit binnen sustainability, operations of finance vallen.
Werk multidisciplinair
CO₂-data komt uit verschillende afdelingen. Stel een werkgroep samen met inkoop, logistiek, HR en finance.
Zet slimme tools in
Software is geen must, maar wel een versnellende factor. Tools helpen je om gegevens efficiënt te verzamelen, emissiefactoren automatisch toe te passen, en auditklare rapporten op te stellen. Kies software die integreert met je bestaande systemen.
Betrek je keten van (toe)leveranciers
Scope 3 is vaak essentieel. Begin vroeg met leverancierscommunicatie. Bied formats aan en geef duidelijkheid over verwachtingen.
Vertaal de data naar je eigen verhaal
Goede data verdient goede communicatie. Gebruik dashboards, visualisaties en beknopte rapporten om interne steun te vergroten en externe transparantie te tonen.
Naar 2030: de rol van carbon assessments wordt alleen maar groter
De komende jaren zullen carbon assessments steeds vaker centraal staan in de manier waarop bedrijven opereren, samenwerken en concurreren (World Economic Forum).
Ook als je (nog) niet wettelijk verplicht bent om je uitstoot te rapporteren, groeit de druk vanuit klanten, banken en stakeholders. Denk aan:
Eisen vanuit aanbestedingen en B2B-partners
Toegang tot duurzame financiering of ESG-leningen
Klimaatgerelateerde verzekeringsvoorwaarden
Transparantie-eisen bij productlabeling of export
Wie nu begint, loopt straks voorop. Je bouwt systemen, teams en routines die je wendbaar maken zodra wet- en regelgeving zich uitbreidt.
Lees hier hoe je duurzaamheid en winstgevendheid succesvol combineert.
Conclusie: meten is goed, actie beter
Carbon assessments zijn niet langer alleen een compliance-instrument, maar vormen steeds vaker een strategisch fundament voor toekomstbestendig ondernemen. Of je nu wettelijk verplicht bent of niet: de verwachtingen vanuit klanten, ketenpartners, financiers en overheden nemen toe. Transparantie over je CO₂-uitstoot (scope 1-2-3) wordt daarmee steeds vaker een randvoorwaarde om mee te blijven doen. Tegelijkertijd biedt inzicht in je voetprint juist kansen voor verbetering en innovatie.
Door vandaag te investeren in goede data, interne samenwerking en een heldere aanpak, bouw je aan meer dan alleen rapportages. Je creëert grip op je impact, versterkt je positie in de keten en zet concrete stappen richting een concurrerend én klimaatbestendig bedrijf.
Op zoek naar extra info?
Bekijk onze FAQ gids.
